Piylənmə və Tip 2 Diabet
Obezite yalnız estetik problem deyil, həm də bir çox xəstəliyin ortaya çıxmasına kömək edir; Tip 2 diyabet, hipertenziyon, arteriosklerotik ürək xəstəlikləri, menstrual tsiklin pozğunluqları, hamiləlik ağırlaşmalarından artma, öd kisəsi daşları, yağlı qaraciyər, yuxu apnesi, osteoartrit, depressiya bu xəstəliklərdən bir neçəsidir. Obezitəni təyin etmək üçün əhəmiyyətli bir göstərici bədən yağ nisbəti. Qadınlar üçün bu nisbət 20-25%; kişilərdə 15-18%-dir. Ancaq bu ölçü həssas olmasına baxmayaraq tətbiq etmək çətindir. Bu səbəblə daha asan tətbiq olunan Bədən Kütləvi İndeksi (BMI) istifadə olunur. BMI, ağırlığı boyun uzunluğuna bölməklə əldə edilir. İdeal olan 20-25 kq / m2-dir. 25-30 kg / m2 kilolu; 30 kq / m2-dən çox obez; 40 kq / m2-dən çox morbit obez kimi təyin olunur.
Obezitədə bədənin piy toxuması artar. Bu piyin hansı bölgələrə dağılmasıda vacibdir. Qarın və bel ətrafında artan yağ toxumu diabet riski daha çox artırır. Tip 2 Diabet ilə obezitə arasında çox yaxın əlaqə olub, Tip 2 Diabet olan fərdlərin 80-%i kökdür. Obezitə insulin müqavimətinə səbəb olur, bu diabetin meydana gəlməsini asanlaşdırır. Obezitə də öz növbəsində diabetin müalicəsini və qan şəkərinin idarəsini çətinləşdirir. Kilo vermə və məşq ilə qan şəkəri nəzatəri çox daha asan olur, oral antidiyabetik dərman dozaları da obez xəstələrə görə diqqətə çarpan olaraq azalmaqdadır.
Diabet və obezite arasındakı bu yaxın əlaqə düşünüldüyündə, erkən alınacaq tədbirlər ilə nəticələrin üz güldürücü olacağı açıqdır. Son illərdə edilən işlər, həyat tərzi dəyişikliklərinin Pozulmuş Qlükoza Toleransı ‘nın (PGT) Tip 2 Diyabet’ə irəliləməsinin qarşısını almışdır. Məsələn; Finnish Diabetes Prevention Study-də kilo vermə, yüksək posalı, aşağı yağ ehtiva edən pəhriz və artmış məşqlə, Pozulmuş qlükoza toleransı olan və həddindən artıq kilolu insanlarda Tip 2 Diyabet’ə gediş 58% nisbətində azalmışdır. Obezitədə bu yağlı toxuma kütləsi normal insandan 5 qat daha çoxdur. Bildiyiniz kimi, pəhriz yağ hüceyrələrinin sayını azaldır, ölçüsü azaldır. Obezitənin diabet və hipertenziyon kimi xroniki bir xəstəlik olduğu düşünülür, müalicəsi çətin və uzun müddətdir.
Məşq, aşağı kalorili pəhriz, psixoloji dəstək kimi çox sayda komponenti olan obezitə müalicəsindən əvvəl, obezitənin meydana gəlməsini önləmək hər zaman olduğu kimi daha əhəmiyyətlidir. Uşaqların qidalanmasında şüursuz davranış, obezitenin əsas daşlarını hazırlayır. Uşaqlıq dövründə yağ hüceyrələrinin artması və yağ toxuması kütləsi bir piylənmə hazırlığıdır. Buna görə də, unutmamalıyıq ki, bu, həyatın ilk illərindən nəzərə alınmalı olan bir mövzudur!